Eritema Nodozum
Eritema nodozum; genellikle genç kadınlarda bacakların ön yüzünde sıcak, ağrılı, kızarık şişliklerle seyreden nadir bir hastalıktır. Oluşumunda en çok boğaz enfeksiyonu suçlanırken yaklaşık % 50 hastada altta yatan bir sebep bulunamamaktadır. Hastalık genellikle 3-6 hafta içinde iyileşmektedir.
Eritema Nodosum nasıl oluşur? Nedenleri nelerdir?
Eritema nodosum deri altı yağ tabakasında bazı nedenlere reaksiyon olarak oluşan bir hastalıktır. Hastalığın ülkemizde görülen en sık nedenleri boğaz enfeksiyonları, tüberküloz, ilaçlar (sülfonamid gurubu antibiyotikler ve doğum kontrol hapları), Behçet hastalığı, sarkoidoz, ülseratif kolit ve Crohn hastalığıdır. Nadiren hastalığın nedenleri arasında diğer enfeksiyonlar, iç organ kanserleri ve gebelik de sayılmaktadır.
Eritema Nodosumun en sık görülen nedeni nedir?
Hastalığın en sık görülen nedeni streptokoklara bağlı üst solunum yolu enfeksiyonudur. Ancak ülkemizde Behçet hastalığı ve tüberküloz çok görüldüğü için eritema nodozumlu hastalarda mutlaka bu iki hastalık ayrıntılı olarak araştırılmalıdır.
Görülme sıklığı herkeste aynı mıdır?
Hastalık kadınlarda erkeklere göre 5-8 kat daha sık görülmektedir. Özellikle 20-40 yaş arası kadınlarda daha sıktır.
Hastalık belirtileri nelerdir?
Hastalık genellikle ateş, halsizlik ve üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri ile başlar. Bu belirtilerden 1-2 hafta sonra bacakların diz altı kısmının ön yüzünde simetrik olarak yerleşen kızarık, üzerinde ısı artışı olan, ağrılı çapları 1-10 cm arasında değişen genellikle sayıları en fazla 10 tane olan şişlikler oluşur. Nadiren şişlik yerine sınırları belirgin olmayan yassı plak şeklinde bulgular da oluşabilir. Hastalık çok nadiren bacak arka yüzleri, kollar ve yüzde de oluşabilir. Bazı hastalarda bacaklarda şişlik, el ve ayak bileklerinde ağrı oluşabilir.
Hastalık iz bırakır mı?
Hastalık deride yara oluşturmadan, çöküklük ve iz bırakmadan 3-6 hafta içinde düzleşerek, yerinde soluk kızarık, morumsu-kahverengi bir renk bırakarak iyileşir.
Hastalık tekrarlayıcı mıdır?
Hastaların bir kısmında hastalık haftalar ve aylar içinde birkaç kez tekrarlayabilir. Özellikle altta bir neden tespit edilemeyen hastalarda daha sık tekrarlamaktadır.
Hastalığın tanısı nasıl konulur?
Hastalığın teşhisi genellikle muayene bulguları ile konulmaktadır. Bazen karışabilecek diğer hastalıkları dışlamak için deriden biyopsi yapılarak histopatolojik inceleme gerekebilir. Hastalardan mutlaka hastalığa neden olabilecek durumlar açısından ayrıntılı hikaye alınmalı ve şüpheli durumlarda gerekli tahliller istenmelidir.
Tedavisi nasıl yapılır?
Hastalığın tedavisinde en önemlisi hastalığa neden olabilecek bir durum tespit edilmişse öncelikle bunu ortadan kaldırmak veya tedavi etmektir. Ancak hastaların yarısında altta yatan bir neden tespit edilememektedir.
Tedavi sırasında nelere dikkat edilmelidir?
Tedavi çoğunlukla hastanın şikâyetlerine ve bulgularına yönelik yapılmaktadır. Öncelikle mutlak yatak istirahati yapılmalı ve bacaklar hafifçe göğüs seviyesinin üzerinde tutulmalıdır. Pratik olarak hasta yatmalı ve bacağının altına bir yastık konulmalıdır. Ağrı kesici ve antiinflamatuvarlar en sık kullanılan ilaçlardır.